بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، نزدیک به یک میلیون مهاجر افغان در ایران وجود دارند که بسیاری از آنها پیش از سال ۲۰۰۱ یعنی پیش از حمله آمریکا به افغانستان و سرنگونی رژیم اسلام‌گرای طالبان به ایران آمده‌اند. مقامات ایرانی اما شمار مهاجران افغان را حدود ۳ میلیون نفر برآورد می‌کنند.
به گزارش دویچه وله، بر اساس اطلاعات اداره پناهندگان سازمان ملل متحد، اما کسانی که پس از این تاریخ به ایران آمده‌اند، به دلایل مختلف قادر به دریافت اجازه اقامت قانونی در ایران نشده‌اند و این امر مهاجران را برای اجازه کار با دشواری‌هایی روبرو ساخته است.
جاوید فیصل معاون سخنگوی رئیس اجرائیه دولت افغانستان در این زمینه گفت: «این هیئت از حکومت ایران تقاضا می نماید تا ویزای مهاجران را دست کم برای یک سال دیگر تمدید کند». خبرگزاری “تسنیم”، در ماه ژوئن نوشته بود که ویزای موقت مهاجران غرقانونی افغان از نیمه ماه ژوئن امسال برای شش ماه دیگر تمدید شده است.
عدم تمایل برای بازگشت به افغانستان
دولت افغانستان می گوید که ۷۶۰ هزار مهاجر “ثبت نشده”ی افغان در ایران وجود دارند. به گفته جاوید فیصل ویزای موقت این افراد تا ۲۰ روز دیگر پایان می‌یابد و این به معنای خطر اخراج این مهاجران است. وزارت امور خارجه ایران تا کنون از اظهار نظر در این زمینه خود داری کرده است.
افغانستان کشوری است که در آنجا بزرگ ترین عملیات سازمان ملل متحد برای عودت مجدد مهاجران و پناهندگان صورت می گیرد، اما به دلیل افزایش خشونت‌ها و نابسامانی اوضاع اقتصادی، تنها شمار اندکی از مهاجران و پناهندگان مایل به بازگشت به کشورشان هستند.
از سال ۲۰۰۲ به اینسو اداره مهاجران سازمان ملل متحد بیش از ۹۰۰ هزار افغان را از ایران به کشورشان عودت داده است، اما شمار آنها پایین آمده و سال آینده انتظار می رود که تنها ۲۰ هزار مهاجر افغان به طور داوطلبانه به افغانستان بازگردند.
