با افزایش تعداد پناهجویان ایرانی در ترکیه مشکلات آنها نیز فزونی می‌یابد. برخی از آنها می‌گویند که تعهد سپرده‌اند، در ترکیه فعالیت سیاسی و رسانه‌ای نکنند. آنها از فشارها و تهدیدهای امنیتی نیز مصون نیستند.
پایگاه اینترنتی شبکه تلویزیونی العربیه، گزارش داده است که ۴ پناهجوی عرب اهوازی در ترکیه مورد هجوم نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران قرارگرفته‌اند.
العربیه نوشته است: «محمد حسن فلاحیه روزنامه نگار به همراه توفیق نواصری نویسنده ، محمد حمید خبرنگار و یک پناهجوی اهوازی بنام ( ک ج ) در شهر نوشهیر ترکیه مورد حمله یک فرد ناشناس قرار گرفته است».
العربیه در گزارش خود همچنین آورده است: «سازمان عفو بین الملل پیش از این در بیانیه ای اعلام کرده بود عناصر امنیتی ایرانی بارها علیه پناهجویان ایرانی در ترکیه اقدام کرده و تعدادی از آنها را از خاک ترکیه ربوده و به ایران منتقل کرده‌اند».
مقام‌های رسمی ایران درباره رویداد شهر نوشهیر تابحال اظهارنظر نکرده‌اند، اما ینس اووه توماس، مسئول شاخه آلمان سازمان گزارشگران بدون مرز در امور روزنامه‌نگاران فراری، در گفت‌وگو با دویچه وله تاکید می‌کند که ترکیه جای امنی برای روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشرایرانی نیست.
مهاجم دستگیر شد!
محمد حسن فلاحیه در شبکه‌ی “العالم” جمهوری اسلامی ایران کار می‌کرده و پس از ممنوع شدن فعالیت‌های رسانه‌ای مجبور شده است به ترکیه پناه ببرد. آقای فلاحیه ، درباره حمله فرد ناشناس چنین شرح می‌دهد: «روز بیستم ژوئن (۳۰ خرداد) در نزدیکی “والی شهر” نوشهیر ترکیه که به اداره پلیس شهرهم نزدیک بود، مورد تهاجم فرد ناشناسی قرار گرفتم. این شخص نام من و دوستانم را صدا می‌کرد و با قمه به سمت ما حمله کرد. ما پناه بردیم به مرکز پلیس ترکیه. هنگامی‌که وارد ساختمان اداره امنیتی شدیم این شخص ما را تعقیب کرد، قمه خود را پنهان نکرد و پلیس خواست او را دستگیرکند. در حین دستگیری سرمهاجم به دیوار اصابت کرد و زخمی شد. پس از این حادثه علیه این مهاجم که روح‌الله نام دارد و یکی از فرزندان فرماندهان سپاه پاسداران در ایران بوده شکایت‌نامه‌ای تنظیم کردیم».
بی توجهی نهادهای بین‌المللی و رسانه‌های ایرانی
آقای فلاحیه مدیر نشریه توقیف شده “اقلام الطلبه” در ایران بوده که از سال ۷۷ تا ۱۳۸۱ منتشر می‌شد. وی به دویچه وله می‌گوید که به خاطر فعالیت‌های سیاسی خود و نوشتن مقاله و مصاحبه با تلویزیون‌ها و روزنامه‌ها در ترکیه تحت فشار قرار گرفته است.
او اضافه می‌کند: «از آبان ۸۵ تا دی ۸۸ به اتهام اقدام علیه امنیت کشور سه سال در زندان اوین محبوس بودم. با روزنامه “المستقبل” لبنان و با رادیو دوبی همکاری می‌کردم». وی اضافه می‌کند که هدف جمهوری اسلامی ایران فشار به روزنامه نگاران مستقل است تا آنها مجبور شوند فعالیت‌های خود را متوقف کنند.
محمد حسن فلاحیه ادعا می‌کند که نهادهای بین‌المللی موضوع فشار علیه پناهجویان ایرانی را جدی نمی‌گیرند. وی خاطرنشان می‌کند که پلیس ترکیه برای او شرط گذاشته است که فعالیت سیاسی نکند و مقاله ننویسد. آقای فلاحیه همچنین می‌گوید که صفحه فیس‌بوک و وبلاگش نیزهک شده است.
علیرغم فشارهایی که به پناهجویان ایرانی در ترکیه وارد می‌شود، آقای فلاحیه می‌گوید که برخورد مقام‌های کشور ترکیه را نمی‌توان با سوریه، لبنان و عراق مقایسه کرد. به نظر او برخورد ترکیه در قیاس با کشورهای همجوار نسبتا بهتر است. وی همچنین انتقاد می‌کند: «وضعیت پناهندگان عرب اهوازی از سوی سازمان‌های حقوق بشر ایرانی و رسانه‌های فارسی زبان مورد توجه قرار نمی‌گیرد».
تلاش برای خروج روزنامه نگاران و بلاگرهای فراری
ینس اووه توماس، مسئول شاخه آلمان سازمان گزارشگران بدون مرز در امور روزنامه‌نگاران فراری در گفت‌وگو با دویچه وله خاطرنشان می‌کند که یک چهارم خبرنگاران و وبلاگرهای فراری دنیا که حدود ۱۳۰ نفر است، ایرانی هستند و سازمان او در سال گذشته تلاش کرده به آنها کمک کند.
وی تاکید می‌کند فشار بر رونامه‌نگاران فراری در ترکیه را باید رسانه‌ای کرد تا بتوان مانع ارعاب و تهدید بیشتر آنها شد. به گفته ینس اووه توماس سازمان گزارشگران بدون مرز حاضر است در موارد مشکلات حقوقی و دادگاه و همچنین برخورداری از وکیل به خبرنگاران فراری در ترکیه کمک می‌کند.
مسئول شاخه آلمان سازمان گزارشگران بدون مرز در امور روزنامه‌نگاران فراری می‌گوید که ۶۲ تن از روزنامه‌نگاران فراری توانسته‌اند در سال ۲۰۱۰ با کمک سازمان گزارشگران بدون مرز از آلمان، فرانسه یا کشورهای دیگر تقاضای پناهندگی سیاسی کنند.
این سازمان بنا به گفته‌ی او تلاش می‌کند روزنامه‌نگاران و بلاگرهای ایرانی را از کشور ترکیه خارج کند، زیرا به‌نظر او ترکیه برای روزنامه‌گاران ایرانی جای امنی نیست. وی همچنین اشاره می‌کند که این سازمان علاوه بر آلمان برخی دیگر از دولت‌های دیگر اروپائی را نیز راضی کرده است به این افراد پناه دهند.
انگیزه‌ی حمله فرد ناشناس؟
توفیق نواصیرعاشوری کنشگر سیاسی و مقاله نویس است. وی در ایران به دلیل فعالیت‌های حقوق بشری ۶ ماه در زندان کارون بند ۶ محبوس بوده است. وی نیز یکی از افرادی است که در شهر نوشهیر ترکیه مورد حمله قرار گرفته است. وی در گفتگو با دویچه وله می‌گوید که پلیس ترکیه درباره‌ی انگیزه هجوم فرد مهاجم رسما چیزی نگفته، اما طبق ادعای پلیس ترکیه این فرد پناهجوی ایرانی است. وی در گفتگو با دویچه‌وله ادعا می‌کند که جمهوری اسلامی ایران افراد نفوذی خود را به عنوان پناهجو به ترکیه می‌فرستد.
از اهواز به تهران و از تهران به ترکیه
محمد حمید مترجم و خبرنکار خبرگزاری عربستان سعودی “سپا” است. وی در گفت‌وگو با دویچه وله می‌گوید که اخبار مربوط به انتخابات ریاست جمهوری در ایران را در رسانه‌های عرب زبان پوشش می‌داده است. با تیره شدن مناسبات ایران با کشورهای عربی و بویژه در رابطه با وضعیت بحرین، فعالیت این روزنامه نگار و مترجم عرب ایرانی ممنوع می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: «وزارت ارشاد به‌ویژه بخش رسانه‌های خارجی که آقای آغاجاری مسئولش هست، نسبت به خبرگزاری‌های عربی حساسیت دارند. وی در بیستم ماه مارس هنگامی‌که عربستان سعودی در مسائل بحرین دخالت کرد از کار منع می‌شود.
محمد حمید که به تازگی از تهران به ترکیه آمده می‌گوید اتفاقی که در ترکیه برای او افتاده وی را بسیار نگران کرده و مجبور شده است این مسئله را علنی و رسانه‌ای بکند، زیرا وی شاهد این ماجرا بوده و در دادگاه نیز باید به عنوان شاهد توضیح دهد.
دولت ترکیه و نهادهای بین‌المللی امور پناهندگان تاکنون آمار دقیقی از تعداد پناهجویان ایرانی در ترکیه منتشر نکرده‌اند. در عین حال سازمان‌های بین‌المللی مستقر در ترکیه تائید می‌کنند که تعداد آنها روز به روز افزایش می‌یابد.
ینس اووه توماس، مسئول شاخه آلمان سازمان گزارشگران بدون مرز در امور روزنامه‌نگاران فراری خاطرنشان می‌کند که علاوه بر مشکلات حقوقی و بلاتکلیفی، مشکلات امنیتی نیز یکی از بزرگترین مشکلات آن‌هاست.
طاهر شیرمحمدی
تحریریه: جواد طالعی