قوانین پناهندگی در اتحادیه اروپا همگون نیستند. بجز چند استثنا، هر کشوری تصمیمی را میگیرد که خود صحیح میداند. اکنون رئیس شورای اتحادیه اروپا قصد دارد این وضع را تغییر دهد و در مشورت با کمیسیون این اتحادیه بر این نظر است که تا سال ۲۰۱۲ باید قوانین همگونی در امر پناهندگی بوجود آیند و همه کشورهای عضو نیز به این قوانین احترام بگذارند. او در تحقق این امر با مخالفت شدید کشورهای عضو و بخصوص آلمان مواجه شده است. اعضای اتحادیه اروپا البته با این امر کلی موافقاند، اما در جزئیات عملی این طرح با هم مخالفت میکنند.
موافقتها و مخالفتها
همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا موافق پیشنهاد کمیسیون اتحادیه اروپا مبنی بر تاسیس دفتری مرکزی برای مشاوره در امور پناهندگی هستند؛ دفتری که همه کشورهای عضو به آن دسترسی داشته باشند و اطلاعات لازم را از آن تهیه کنند. اما آلمان، فرانسه و بریتانیا نسبت به بقیه پیشنهادهای کمیسیون اتحادیه اروپا نظر چندان موافقی نشان نمیدهند.
کمیسیون اتحادیه اروپا در نظر دارد تا فرایند دریافت حق پناهندگی سریعتر انجام شود. بر این مبنا پناهجویان باید تا شش ماه جواب آری یا نه را در ارتباط با پرونده پناهندگی خود دریافت کنند. کمیسیون اتحادیه اروپا همچنین خواستار آن است که پناهجویان باید به هنگام بررسی پرونده از حداقل حقوقی برخوردار باشند. یکی از این موردها حق داشتن مترجم برای پناهجویان به هنگام ارتباط با مقامات امور پناهندگی است.
حقوق حداقل پناهجویان با مخالفت دولت آلمان مواجه است. اگر قرار باشد این حقوق به پناهجویان داده شود، دیگر نمیتوان قوانین کنونی در این کشور را اجرا کرد، قوانینی که برمبنای آن در فرودگاههای این کشور به سرعت به پرونده پناهجویان رسیدگی میشود و بیشترشان اخراج میشوند. این پناهجویان در فرودگاه بازجویی میشوند و اگر مقامات دولتی تشخیص دهند که ادعاهای پناهجویان بیاساس هستند در دم اخراج میشوند و پناهجویان حق اعتراض به این فرایند سریع را ندارند.
آلمان خواستار حفظ قوانین خود است
آلمان خواستار آن است که سیاست پناهندگی خود را نگاه دارد. اوله شرودر، یکی از مقامات بلندپایه وزارت کشور آلمان در این مورد میگوید: «ما میخواهیم سیاست پناهندگی خود را حفظ کنیم؛ سیاستی که کارایی خود را نشان داده است؛ سیاستی که برمبنای آن کسانی که تحت تعقیب سیاسی هستند با حمایت ما روبرو میشوند و کسانی که قصد دارند از قوانین پناهندگی در آلمان سوءاستفاده کنند، از کشور اخراج میشوند».
آلمان همچنین حاضر نیست تغییراتی در تفاهمنامه دوبلین قائل شود. در این تفاهمنامه آمده است که هر پناهجویی باید در کشوری تقاضای پناهندگی کند که در اروپا برای اولین بار به آن وارد شده است. این تفاهم اما با مخالفت کشورهایی چون یونان، مالتا و ایتالیا روبرو شده است، زیرا آنها مرز خارجی اتحادیه اروپا محسوب میشوند و پناهجویان ضرورتا باید از این کشورها بگذرند تا خود را به کشورهای داخلی اتحادیه برسانند.