حسن صالحی : مدتی است که پروژه ای بنام روا ( Reva) در سوئد با همکاری پلیس و اداره مهاجرت این کشور علیه پناهجویان در جریان است. این پروژه چه اهدافی را در پی دارد؟
عبدالله اسدی: Reva حروف اختصاری Rättssäkert och effektivt verkställighetsarbete می باشد که معنای آن به فارسی “اجرای موثر اخراج ها با حفظ امنیت حقوقی” است. این در واقع پروژه اخراج وسیع پناهندگانی است که پاسخ منفی گرفته اند. کسانی که به آنها پناهندگان و مهاجرین بی پرونده می گویند. البته عنوان “امنیت حقوقی” در این عنوان بیشتر امنیت حقوقی برای پلیس است که مجاز باشد از هر شیوه غیرانسانی برای اخراج پناهندگان استفاده کند. این طرح ابتدا در سال ۲۰۱۰ در مالمو واقع در جنوب سوئد برای اخراج سریعتر پناهندگان بطور آزمایشی به مرحله اجرا در آمد و با توجه به موفقیتی که بدست آورد ( ۲۵ درصد اخراج بیشتر پناهجویان) در سراسر سوئد به مورد اجرا گذاشته شد. هدف از اجرای این طرح اخراج تقریبا ۸۰۰۰ از متقاضیان پناهندگی است که پلیس اسامی و مشخصات آنها را در دست دارد و به موجب این طرح به اشکال بغایت غیر انسانی به شکار آنها پرداخته می شود.
یکی از این شیوه ها کنترل کارت شناسایی در متروها (مثلا در استکهلم) تنها بر اساس ظاهر و رنگ پوست و موی افراد بود. روشی که بدرست از سوی جامعه لقب راسیستی گرفت و علیرغم دفاع اولیه از این روش توسط وزیر دادگستری با توجه به بالا گرفتن اعتراضات عمومی مردم ناچار شدند از آن عقب بنشینند. اما ااقدامات دولت و پلیس سوئد تنها به شکار پناهجویان و مهاجرین فاقد اقامت در متروها محدود نبود. دیوارهایی که به دور اروپا کشیده شده اکنون به شهرها و به مراکز درمانی، مدارس، مناطق مسکونی راه یافته است و در همه جا این انسانهای پی پناه مورد پاکسازی قرار می گیرند. مثلا پلیس با تعقیب کردن فرزندان پناهندگان مخفی در مدارس سعی می کند والدین آنها را به تور بیاندازد. در بسیاری از موارد، تمهیدات پلیس نفرت انگیز و توام با خشونت بوده است. همچنین به بهانه های مختلف پناهندگان را به اداره مهاجرت فرا می خوانند و در محل پلیس بلافاصله آنها را دستگیر می کند. یک متقاضی زن پناهندگی از ایران به این تریب فریب داده شد و در اداره مهاجرت توسط پلیس دستگیر و روانه ایران گردید بدون اینکه کسی از سرنوشت او خبری داشته باشد. خبری که در روزنامه های سوئد سر و صدای زیادی هم پیدا کرد.
حسن صالحی: دامنه اعتراضات علیه این طرح در جامعه سوئد چقدر بوده است؟
عبدالله اسدی: واقعیت این است که در سالهای اخیر متعاقب با سخت شدن شرایط پناهندگی در سوئد اعتراضات زیادی علیه سیاست غیر انسانی پناهنده پذیری دولت در جریان بوده است و مردم به انحا مختلف از پناهندگان و حقوق آنها حمایت و پشتیبانی کرده اند. اما اقدامات اخیر دولت و پلیس سوئد مثل بنزینی بود که بر آتش ریخته شده باشد و خشم و اعتراضات وسیعی را دامن زد. بحث فقط بر سر اعتراضات خیابانی نیست. در مدیای اجتماعی و در رسانه های جمعی و اینترنت سیاست پاکسازی پناهجویان بشدت مورد انتقاد قرار گرفته است. همچنین در فاصله چند هفته اعتراضات خیابانی متعددی یکی پس از دیگری در نقاط مختلف سوئد براه افتاد که به یک نمونه آن می توان به اعتراضات هزاران نفری روز ۹ مارس در چندین شهر سوئد اشاره کرد. در استکهلم طی این روز بیش از ۲۰۰۰ نفر دست به اعتراض زدند. اندیشه علیشاهی از مسئولین فدراسیون یکی از سخنرانان این مراسم بود که سخنانش با استقبال زیادی روبرو شد. دامنه این اعتراضات به حدی بود که پلیس اعلام کرد که از کنترل خارجی تباران در متروی استکهلم خودداری خواهد کرد. در اعتراضاتی که برپا می شود موجی از همبستگی انسانی وجود دارد. مردم سعی می کنند پناهجویان دستگیر شده را از دست پلیس نجات دهند. تظاهر کنندگان اقدام پلیس در شکار پناهجویان را به اقدامات دولتهای پلیسی در سربه نیست کردن مخالفین سیاسی تشبیه می کنند و رسما خواستار این هستند که طرح Reva متوقف و به پناهجویان اجازه اقامت داده شود. این در حالیست که وزیر مهاجرت سوئد، توبیاس بیلستروم، بدلیل اظهارات با رنگ و بوی راسیستی و بعنوان سمبل سیاست “مشت آهنین” علیه پناهجویان بشدت تحت فشار است و درخواست استعفای وی دارد از همه سو مطرح می شود. در همین حال حزب محیط زیست که با دولت ائتلافی بر سر برخی سیاستهای پناهندگی توافقاتی داشته است تهدید کرده که در صورت ادامه طرح Reva همکاری خود را با دولت پایان خواهد داد. حزپ چپ سوئد نیز به نوعی از دادن اقامت دسته جمعی به پناهندگانی که بیش از ۴ سال در سوئد زندگی کرده اند حرف زده است.
حسن صالحی:- نظراتتان در مورد چشم انداز این اعتراضات چیست و فدراسیون چه می خواهد بکند؟
عبدالله اسدی: این اعتراضات طبعا ادامه پیدا خواهد کرد و انتظار و امید این است که به جنبش فراگیر مشابه سال ۲۰۰۵ در سوئد تبدیل شود که در نتیجه آن شمار قابل توجهی از پناهجویانی که سالها بود به طور مخی زندگی می کردند موفق به گرفتن اقامت در سوئد شدند. به نظرم این کاملا شدنی است و زمینه های خوبی برای تحقق این هدف وجود دارد. ما بعنوان فدراسیون و نهادی که از حقوق پناهندگان دفاع می کند طبعا بخشی از این جنبش هستیم و در جهت بسیج نیروی بیشتر و اقدمات بزرگ تر علیه سیاستهای غیر انسانی دولت سوئد در زمینه پناهندگی تلاش خواهیم کرد. به همین مناسبت فدراسیون در هماهنگی با دیگر سازمانهای مدافع حق پناهدگی برای روز ۲۰ آوریل در تدارک برگزاری یک تظاهرات بزرگ در استکهلم است که امیدواریم تعداد زیادی در آن شرکت کنند. همچنین قرار است در روز “ملی سوئد” یعنی ۶ ژوئن اعتراضات همبستگی با پناهجویان در سوئد برگزار شود. نکته مهم این است که همه سازمانها و نهاد هایی که برای حق و حقوق پناهندگان تلاش می کنند لازم است در همکاری با هم شرایط تقویت هر چه بیشتر این جنبش اجتماعی را فراهم کنند. حضور تک تک پناهندگان در امری که مستقیما به آنها ربط دارد بسیار ضروری است.من اطمینان دارم که به اتفاق اتحاد و اراده دسته جمعی دهها هزار انسان ما قادر خواهیم بود که دولت سوئد را به عقب نشینی های هر چه بیشتر واداریم و نهایتا سرنوشت بهتری را برای پناهدگان به ارمغان بیاوریم.