نامه سرگشاده به اعضای ایرانی تبار در پارلمان کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و استرالیا و اعضای ایرانیان فعال در سازمانها و نهادهای بین المللی
موضوع: پناهجویان و پناهندگان ایرانی در ترکیه
پیشا پیش از اینکه وقت می گذارید و این نامه را می خوانید سپاسگزارم
مایلم از طریق این نامه نکاتی را در مورد پناهجویان و پناهندگان ایرانی در ترکیه با شما در میان بگذارم و انتظارات آنها را از شما مطرح کنم. تصورم این است که شما بعنوان عضو پارلمان ها و یا سازمانهای بین المللی میتوانید در تغییر شرایط بشدت وخیم و اسفبار و خطرناک این پناهجویان تاثیر باشید.
*ما از نزدیک اوضاع پناهجویان ایرانی در ترکیه را دنبال میکنیم، شاید کم و بیش اطلاع داشته باشید دفتر سازمان ملل در ترکیه از سال ۲۰۱۸ رسیدگی به پرونده پناهجویان را به دولت ترکیه واگذار کرد و درپی پایان فعالیت سازمان ملل در ترکیه، پناهجویان ایرانی در این کشور با چالشی سخت و زندگی بسیار غیر انسانی و بشدت تحقیرآمیز مواجه شده اند.
پس از پایان فعالیت سازمان ملل در ترکیه قابل انتظار بود که با توجه به حضور سرویس های امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی در ترکیه، محیط زندگی پناهجویان از اینکه تابحال بوده نا امن‌تر شود و مشکلات آنها از هر نظر وخیم تر شود و متاسفانه بسرعت اینطور شد.اما انتظار نمی رفت پناهجویانی که تا آن مقطع از سوی سازمان ملل مصاحبه شده بودند و بعنوان پناهنده پذیرفته شده بودند و مورد حمایت بین المللی قرار گرفته بودند، از سوی اداره مهاجرت ترکیه دوباره مصاحبه شوند و درخواست پناهندگی آنها یکی پس از دیگری رد شود.
پذیرش
* براساس مشاهدات ما در حال حاضر میزان پذیرش پناهجویان ازسوی دولت ترکیه کمتراز یک درصد است. اداره مهاجرت ترکیه که از سال ۲۰۱۸ مسئولیت رسیدگی به امور پناهندگان را به عهده گرفته است، نه آمار پذیرش پناهجویان را اعلام می کند و نه آمار پاسخ های منفی را. اما اعلام کرده که تنها در نیمه اول سال جاری در مجموع ۳۷ هزار نفر را اخراج کرده است. پس از انتخبات سال ۲۰۲۳ و انتخاب دوباره رجب طیب اردوغان، زندگی پناهجویان به هراس روزمره از بازداشت و دیپورت تبدیل شده است. روزی نیست که چندین پناهجوی ایرانی به کمپ های دیپورتی انتقال پیدا نکنند.
روز سه شنبه اول ماه اوت وزیر دادگستری جمهوری اسلامی خواستار فعال شدن کمیته مشترک اجرای توافقنامه انتقال محکومین بین ایران و ترکیه شده بود. پس از این اظهارات پلیس ترکیه به محل سکونت بسیاری از پناهجویان ایرانی یورش برده و یا آنها را احضار کرده و به کمپ های دیپورتی انتقال داده است. حبیب الله مرادی درجه دار نیروی زمینی ارتش که مدتها بود به ترکیه گریخته بود و همچنین شهریار براتی نیا، فعال سیاسی در فاصله پنجم تا هشتم ماه اوت به ایران دیپورت شدند. از بسیاری از پناهجویان دیگر که به کمپ های دیپورتی انتقال یافته اند هیچ اطلاعی دردست نیست. شمار دیگری از پناهجویانی که جواب رد گرفته اند از ترس پلیس محل کار و سکونت خود را رها کرده و به زندگی زیرزمینی پناه برده اند. کمپ های آغری، ترابزون و آیدین به مرکز اصلی دیپورت پناهجویان تبدیل شده است. با کمال تاسف یک پناهجوی جوان ایرانی بنام مهدی افشارزاده در مقابل این زندگی نابرابر دوام نیاورد و روز دوشنبه ۱۴ اوت در شهر سیواس به زندگی خود پایان داد. مهدی در ترکیه بعنوان خبرنگار آزاد فعالیت می کرد.
یدالله باقری کهش از فعالین سیاسی و شناخته شده و همسرش سکینه باقری کهش، سپیده باقری کهش،جوانه باقری کهش و بهاران باقری کهش هر ۵ نفر از یک خانواده به همراه دو کودک، حکم ترک خاک گرفته اند. ایوب عبداللهی از آسیب دیدگان چشمی در انقلاب زن زندگی آزادی، مرتضی محمدپور، خواننده و کارگردان هنری، بهار فتحی و میلاد یادگاری زوج پناهنده سیاسی و الیاس ترابی بابااسکندری، پناهجوی همجنسگرای ایرانی که در جریان حمله پلیس ترکیه به رژه‌ اقلیت‌های جنسی بازداشت شده بود، در معرض خطر دیپورت قرار دارند .
ایرانی ها را از طریق اتوبوس به مرز ایران انتقال می دهند و به پلیس مرزی تحویل می دهند و پناهجویان افغان را از طریق هواپیما به افغانستان می فرستند. گاهی اوقات تا ۳۰۰ پناهجو را یکجا دیپورت می کنند. تقریبا برای ناهجویان ایرانی مثل سابق بعنوان سهمیه های سازمان ملل و انتقال به کشور ثالث هیچ شانسی باقی نمانده است. شمار پناهجویان دیپورتی مدام روبه افزایش است. بررسی پرونده پناهجویان دردادگاههای مهاجرتی غیابی صورت میگیرد و از دم به آنها پاسخ منفی داده می شود.
* به پناهجویان درصورت دریافت پاسخ منفی تنها یک هفته فرصت برای شکایت داده می شود، در حالیکه پناهجویان درعرض یک هفته نه فرصت گرفتن وکیل پیدا میکنند و نه حتی در بسیاری از موارد از پاسخ منفی اداره مهاجرت اطلاع پیدا میکنند. چنانجه پناهجویان تنوانند درعرض یک هفته شکایت شان را ارسال نمایند، مبلغ ۳۰۰۰ لیر جریمه می شوند.
* پناهجویان ایرانی در مصاحبه با کارمندان اداره مهاجرت، بدلیل کرد بودن و باورهای مذهبی یا بی مذهبی و جنسیتی از جمله مسیحیت، بهائیت، خدا ناباوری و همجنسگرایی مورد تحقیر قرار میگیرند. این در حالی است که متقاضیان پناهندگی مطابق قوانین بین المللی، براساس همین معیارها مورد حمایت قرار میگیرند.
* قطع بیمه های درمانی از پناهجویان و پس گرفتن کارت های شناسایی هم به یک معضل بزرگ پناهجویان ایرانی در ترکیه تبدیل شده است. دیگر نه می توانند تردد کنند، نه می توانند به مراکز درمانی مراجعه کنند، و نه بدون کملیک کودکانشان اجازه رفتن به مدرسه پیدا میکنند، و نه به آنها مسکن اجاره داده می شود. هرجا هم گیر پلیس بیفتند روانه کمپ های بازداشتی می شوند.
کلام آخر نکات مطرح شده در این نامه تنها گوشه ای از وضعیت پناهجویان ایرانی را در ترکیه به تصویر میکشد. پناهجویان مدام با آشنایان و بستگان خود در خارج از ترکیه برای اسپانسوری و برای اینکه کاری برایشان انجام دهند وبرای کمک های مالی مراجعه می کنند. اما این بار پناهجویان ایرانی به شما اعضای ایرانی تباردر پارلمان ها و نهادهای بین المللی مراجعه می کنند تا در هر کشوری که هستید با استفاده از موقعیت خودتان چند اقدام را برای نجات آنها انجام دهید:
– از دولت مربوطه بخواهید سهمیه ای را برای این پناهجویان در نظربگیرند.
– به دولت ترکیه فشار آورده شود دیپورت پناهجویان را متوقف کند.
– یو ان مسئولیت انتقال پناهجویانی را که تا مقطع حضور سازمان ملل در ترکیه مصاحبه شده و بعنوان پناهنده پذیرفته شده بودند را به کشوری امن بعهده بگیرد.
– دست از اذیت و آزار پناهنجویان بردارد و محدودیت هایی را که برای آنها ایجاد کرده از پس گرفتن کارت شناسایی و قطع بیمه های درمانی و … را لغو کند.
باور کنید زندگی هزاران پناهجوی ایرانی از جمله کودکان بسیاری در ترکیه در حال نابودی قرار دارد. امیدوارم از موقعیت تان استفاده کنید و به انتظار پناهجویان و پناهندگان در ترکیه پاسخ بدهید.
با تقدیم احترام
عبدالله اسدی دبیر فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی
۱۵ اوت ۲۰۲۳